گفتگو با دکتر پرویز جبه دار مارالانی ؛ استاد مهندسی برق و کامپیوتر

بای بسم الله : معنی اسم تون؟ اینو خیلی ها سوال می کنن ، کلاس یازده بودم استاد ادبیات فارسی مون مرا صدا کرد و گفت : پسرم اسم تو جبه (به فتح اول) است یا جبه (به ضم ج).
پدر بزرگ تبریزی وی ، اسلحه ساز بود بنابراین اسم اش را با فتح اول باید بخوانید ما رالان هم که محله ای است در همین شهر. صدای دکتر جبه دار از آن سوی سیم تلفن ، بسیار تحکمی ، دستوری و بی تردید حس می شد اما در قرار دیداری ، بی وقفه با لبخندهای لاینقطع این چهره ماندگار گرم تر می شدی.
وقتی از فلسفه تبسم های این چهره ماندگار پرسیدیم ، گفت : فضای تو و این مصاحبه جز این را ایجاب نمی کند. اولین پرسش این گفت و شنود را با دریافتی از شعر اخیر استاد طاهره صفارزاده آغاز کرده ایم.

آیا با رایانه می شود میزان «هویتهای غارت شده » را حساب کرد؟
با رایانه می شود اطلاعات را تجزیه و تحلیل کرد و سپس نتیجه گرفت (در این باره) اگر این اطلاعات مربوط به هویتهای غارت شده باشد می توان نتایجی را استنتاج کرد.
حساب ثانیه های عمرتان را دارید؟
ثانیه های آینده را بلی.
نسبت رایانه و ثانیه های عمر؟
برنامه ریزی می کنیم که از ثانیه های عمر بهتر استفاده کنیم.
اندازه گیری عواطف با رایانه؟
اگر الگوریتم های مربوط را بتوان در آن ذخیره کرد ، بله.

خیلی جدی به نظر می آین؟
رشته ما ایجاب می کنه جدی باشیم.
  
همه جا همین طورین؟
حتی سر کلاس هم همین طور هستم.

از نظر خشکی رفتار ، به قانون تشبیه تون کنم؟
ماهیت رشته و کار ماست که منظم و قانونمند عمل کنیم.
اگر در این مصاحبه ، خشک رفتار کنین؟
به نظر می رسد که مصاحبه را می کشانی به آن سو که می خواهی.
صحبتها و تکیه کلامهاتان؟
بیشتر کلماتی است که در این رشته وجود داره.

کارتان؟
با زندگی ام عجین شده.

و خانواده؟
خانواده ام را خیلی دوست دارم.

فعالیت حرفه ای؟
روزی 15تا 16ساعت ، حدودا.
پس جایگاه خانواده؟
اکثرا مورد انتقاد قرار می گیرم که دانشگاه و دانشجو را بر منزل و خانواده ارحج می دانم که البته این طور نیست.
ذهنتان طی ساعات حضور در منزل از کار فارغ می شود؟
من در هیچ جا از کارهای خود فارغ نمی شم.
دلمشغولی حرفه ای در منزل؟
نوشتن مقالات ، مطالعه کتاب.
2روی سکه شما؟
من حرف و عملم تقریبا یکی یه.
ویژگی رفتاری تون؟
آدم رکی هستم.
کدام خصوصیتتان خیلی آشکارست؟
عکس العملم را نمی توانم مخفی کنم زود بروز می دهم.

مثل عطر و عطسه؟
بلی وقتی که چیزی یا عملی به هر دلیل با فکر و اخلاقم سازگار نباشد عکس العمل نشان می دهم.

اهل آمد و رفت فامیلی هستین؟
متاسفانه من وقت این کار را ندارم خیلی دلم می خواد.
وقت برای تلویزیون؟
مختصراخبار.
چه وقت احساس خوشحالی می کنین؟
در زندگی کاری وقتی دانشجویانی که به مراتب بالای علمی می رسند و اظهار تشکر می کنند از روشی که طی آموزش به آنها یاد داده ام و در زندگی خصوصی از موفقیت و شادی اعضای خانواده ام.

شده دانشجویی شما را الگو قرار بده؟
بلی ولی فقط الگو قرار دادن کافی نیست.

روش این روش سلوکی؟
باید تلاش کند به راههایی برود که من دنبالش رفتم ضمن این که به تغییر آنها در طول زمان توجه و دقت داشته باشد.
احساستان از تحسین شدن از سوی دانشجوها؟
وقتی با خلوص نیت ابراز می کنند که از فلان رفتار من خوششان آمده افتخار می کنم.

اتفاق الگو شدن؟
حتی بعضی از دانشجوهام می گن دوست داریم الگوی ما باشین و راهی را برویم که طی کرده اید.
سوال همیشگی دانشجوها از شما؟
چه کاری کنیم که مثل شما موفق شویم؟
پاسخ مکرر شما؟
در آینده هم اگر می خواهی موفق باشی ، در حق دانشجوها همان کاری را انجام بده که من در حق شما کردم.

توقع تون؟
من چیزی نمی خوام این محبت را باید به دانشجوهای آتی نشون بدن.

اهل نمره دادن هستین؟
من نمره به دانشجو نمی دم ، دانشجو از من نمره می گیره و 20هم بارها داده ام اگرچه میان دانشجویان به استاد سختگیر معروف هستم.
شده باعث پیوند دانشجوها شده باشین؟
بلی از این اتفاقات زیاد پیش آمد.
یکی از این امور خیر؟
پیوند دو تن از دانشجویانی شدم که هم اکنون از همکاران و دوستان خوب من هستند علاوه بر این مقدار زیادی از وقت من صرف مشاوره های غیردرسی دانشجوها می شود.
یک حرف قشنگ دلچسب؟
(یکی از دانشجویان من این طوری گفت :) مغز ما درست مثل حافظه رایانه ، پردازش نیافته بود؛ ولی شما آن را «فورمت» کردین و ما توانستیم از آن استفاده بیشتری کنیم.

راهی برای استفاده بیشتر و کارآمد از توانمندی های ذهنی در رشته های دیگر؟
شخص باید ذوق داشته باشه خداوند افراد را با توانایی های مختلف و بسیار وسیع آفریده است.
خوشا به حال کسانی که؟
به توانایی خودشان پی ببرند و بتوانند آن را در راه توسعه جامعه به کار بگیرند.
بیهودگی؟
انسانی که هدف دار باشد ، هیچوقت به بیهودگی نمی رسد؛ چون امیدوارانه تلاش می کند.
امید و شما؟
من هیچ وقت امیدم کم نشده و برای امید به کارهای فردا حتما تلاش می کنم.
اگه درجه امیدتون بیاد پایین؟
به خدا توکل کرده و تلاش بیشتری می کنم.

به چی امید دارین؟
همیشه تلاشم نتایج موفقی داشته باشه.

بدون امید؟
نمی شه زندگی کرد.
امید ، همین و تمام؟
تنها به امید نمی شه دلخوش بود باید در جهتش تلاش کرد و توکل داشت به احتمال زیاد، همیشه مقصود حاصل است.
میزان توکل تان به خدا؟
خیلی ! به هر حال من هر روز صبح که بلند می شم با توکل به خدا کارهام را انجام می دم.

طریق به هدف رسیدن؟
امید و توکل به خدا.
نقش خودباوری چی؟
باید این مولفه را در حد کمال ، برای رسیدن به اهدافمان به کار بگیریم.

ونسخه آخر؟
از هیچ گونه مشکلی نهراسیم.
رشته شما در دیروز؟
ترکیبی از مهندسی برق ، مخابرات یا برق قوی.

مهندسی برق امروز؟
وسعتش آنقدر گسترده است که..
مثلا؟
مثل تحلیل یک تصویر، فشرده کردنش یا جابه جایی اجزایش.

از دستاوردهای نوین این رشته؟
ماشین های هوشمندی می سازه که کارهایی شبیه انسان انجام می دن.
با کنترل یا برنامه قبلی؟
ماشین خودش تصمیم می گیره.
سیر پیشرفت این رشته؟
اطلاعات علمی در مهندسی برق هر 2سال دو برابر می شود.
برآورد شما از جامعه علمی ایران؟
من فکر می کنم نسبت به 5سال پیش ، دانش ما دو برابر شده.

به نسبت دبیرستان ، چند برابر شدین؟
اصلا قابل مقایسه نیست.
برق در این مصراع حافظ (برق عشق از خرمن پشمینه پوش سوخت ، سوخت)؟
نمی دانم منظورت چیه ؛ ولی الان یکی از زمینه های کاری و تحقیقی در ارتباط با ایجاد عاطفه در ماشین است.

راهکار این امر؟
دستورهای نرم افزاری.

شکل عواطف شما؟
در موارد مختلف ، متفاوته.
نحوه فوران احساسات؟
سعی می کنم به یک نحوی کنترل شده باشد.
درباره از کنترل خارج بودن؟
مشابه اش را در سیستم های کنترل ناپذیر داریم که انسان هم جزو آنها قرار می گیرد البته در شرایط خاصی.
از طبیعت الهام می گیرین؟
چون رشته ما - در حقیقت - کنترل است ، از نظم در طبیعت ، در بیان مفاهیم مهندسی و کنترل الهام می گیریم.

نمونه ای از کاربری طبیعت؟
مدلهایی که برای وسایل می سازیم ، الهام گرفته از واقعیت های موجود در طبیعت است.

هر روز چه می بینید؟
می بینم که چه قسمتی از برنامه های زندگی انجام شده و چه مقدار باقی مانده برای رسیدن به باقی مانده ، تلاش می کنم.

راز سرحالی؟
از نظر روحی حمایت همه جانبه اعضای خانواده خصوصا همسر عزیزم و از نظر جسمی ورزش و کوهنوردی ، کلک چال ، درکه.

سایه درختهای این مناطق را تا مصاحبه مان جاری کنید:
درختکاری های مسیر کلک چال بهتره ، خدا اجر بده کسانی را که آن مسیر را کمک کرده و درست کرده اند.
اگه کسی از شما آدرس بپرسد؟
آدرس کجا؟!
آدرس بهشت؟
کار مشکلی است.
گیر این مشکل کجاست؟
این آدرس برای همه یکسان نیست و نتیجه اعمال هر کس آدرسی را برای او نشان می دهد.
بالاخره آدرسش چی شد؟
با شفقت انسانی و کارهای خیر ، خود به خود آدرس را پیدا می کنی.
مورد ناتمام؟
ناتمام ، شاید تلاش افرادی است که اهدافشان به هر دلیل کامل نشده.
به این افراد چه جوری امید می دین؟
توکل به خدا و تلاش مداوم ، ان شاءالله که خداوند توفیق بده به همه اهدافشان برسند و ناتمامی باقی نماند.
یک تعارف؟
تعارف نداریم ، من به تعارف معتقد نیستم آدم باید گفتار و عملش عین آن چیزی باشد که توی دلش هست.
عرض سلام به دیگران؟
من هیچ ابایی ندارم که به کسی سلام بدم ؛ و غالبا در سلام کردن پیشقدم می شدم.
چرا مهاجرت نکردین؟
چرا مهاجرت کنم؟ فکر می کنم امثال من در کشورهای خارج زیاد هستند؛ ولی در کشور خودمون چندان زیاد نیستند.
از کاری که برای هموطنان انجام می دین؟
واقعا احساس رضایت قلبی پیدا می کنم.
ضعف (چشم اسفندیار) ما؟
ما به کار گروهی عادت نکرده ایم ؛ در دبیرستان و دانشگاه برای این منظور تربیت نشده ایم.

کیفیت کار فردی ما؟
بسیار خوب.
امکان چه کارهایی در گروه فراهم می شود؟
مثلا تهیه نرم افزارهای بزرگ و سیستم های بزرگ.

خاطره ای از جایزه ها و عناوین علمی پژوهشی؟
در حال حاضر خاطره خاصی در ذهن ندارم.

حس اش؟
از احساس به ثمرنشستن تلاش ات و ارج نهادن به آن ، لذت می بری؟.
حس تان از کامل شدن؟
یعنی چه؟
کمال در دوره جوانی؟
انسان در هر سنی برای خودش اهدافی تعیین می کند که با گذشت سن هدفهای دیگری پیدا می شود آدم به این معنی ، هیچ وقت فکر نمی کنم به تکامل برسد.
بیشتر سفرهایتان تفریحی است یا علمی؟
سفرهای ما ترکیبی از این دو تاست.

اگر وزیر می شدید (وزیر دانشگاه ها مثلا)؟
وارد سیاست نشیم ؛ چون کارهای وزارتی بستگی به چارچوب های دیگه داره من کار در محیط دانشگاه را دوست دارم.
من هیچ وقت وزیر نمی شم.
چیزی که برای شما بی سابقه بوده؟
چیزی به نظرم نمی رسه به هر حال.
چقدر همرنگ جماعتین؟
مواردی سعی می کنم همرنگ جماعت باشم بستگی به مورد داره منتهی جامعه ما جامعه ای خاص است!.
اگر در جامعه ای دیگر ایجاب کنه ، چی؟
همرنگ آنها می شویم رنگ ما مثل جامعه دانشگاهی است.
راز موفقیت تان؟
وجود همسری مهربان و فداکار که در تمام عرصه های زندگی و حل مشکلات حامی و همراه من بوده است.

گپی با حافظ و سعدی و..؟
وقتش را ندارم گاهی که خسته می شوم حافظ و سعدی بیشتر از شنیدن اشعار خوب لذت می برم.

وقتی برای موسیقی؟
موسیقی اصیل ایرانی و آذری که خیلی شادی آور است.

بچه هایتان هم ترکی حرف می زنند؟
بچه های من ترکی بلد نیستند همسرم آذری نیست ؛ ولی همگی از موسیقی آذری لذت می برند.
پیشینه خانوادگی تان؟
من از خانواده چندان متمولی نبودم و تمامی تحصیلاتم را با کمک ملت ایران انجام دادم.

اگر بورسهای تحصیلی نبود؟
هرگز به این موقعیت نمی رسیدم.

معیار تربیتی تان (برای فرزندان)؟
بتوانم آنها را طوری بار بیاورم که بتوانند عضو مفیدی در جامعه و کشور باشند.
حد موفقیت تحصیلی شان؟
جزو دانشجویان بسیار موفقند.
میزان تاثیرگذاری شما؟
عملکرد من روی آنها چنان اثری گذاشته که از نظر فعالیت ، خودکار شده اند.
چه چیزی موفقیت می یاره؟
ایمان به خدا انگیزه و تلاش مداوم.

باقیات صالحات شما؟
برای ما (چون رشته مون ایجاب می کنه) نوشتن کتابها و مقالات علمی خوب.
احساستان در این خصوص؟
خوشحالم کتابها و مقالات علمی خوبی را تهیه کرده ام که بعد از من هم در فرهنگ علمی کشور باقی خواهد ماند.
اسم چند تا از آثارتان؟
تعریف از خود می شه در ارائه کتابهایی پیشقدم بوده ام که.
بزرگترین آرزوی نوجوانی و جوانی تان؟
یه روزی استاد دانشگاه بشم و تلاش کنم نقشی در توسعه علمی کشورم داشته باشم.
منبع :جام جم